1. Nhận xét nhanh về mô hình 3 lớp anh đang có
Đang có:
-
Khai thác ứng dụng & hỗ trợ người dùng
-
Dev: BA, Solution Architect, Dev, Tester, Deploy, Training, Handover, L3 support
-
Ops: Hạ tầng (HW/OS/DB/Network/SAN/MW/App/Security)
Đây thực chất là mô hình “Build – Run” (Dev/Ops) nhìn từ tầng kỹ thuật.
Điểm chưa đủ nếu soi theo cách các telco/bank lớn tổ chức:
-
Thiếu lớp chiến lược & kiến trúc tổng thể (CIO Office, Enterprise Architecture, IT Governance).
-
Thiếu lớp an toàn thông tin & rủi ro độc lập (Security, Risk, Compliance).
-
Thiếu lớp dữ liệu/BI/AI (Data Platform, DWH, Big Data, Analytics).
-
Thiếu PMO / Demand & Portfolio để điều phối dự án, ưu tiên nguồn lực.
Ngay trong quy trình quản lý, vận hành hệ thống, đã dùng 3 khái niệm “quản lý – vận hành – khai thác” tách bạch nhiệm vụ quản lý (asset, hồ sơ, KPI, báo cáo, quy chế) khỏi vận hành/khai thác thuần kỹ thuật .
Trong mô hình 3 lớp hiện tại của anh, phần “quản lý” này gần như chưa hiện rõ thành một lớp/tổ chức.
2. Mô hình tham chiếu: 6 lớp cho telco/bank
Nếu nhìn theo cách tổ chức của các nhà mạng lớn (MobiFone/Viettel/VNPT/Verizon) và ngân hàng (VCB, Vietinbank, BIDV, Techcombank…), khuyến nghị thêm lớp để thành mô hình kiểu:
Plan – Build – Run – Secure – Data – Govern
Cụ thể:
Lớp 0: Quản trị chiến lược & Kiến trúc tổng thể (CIO Office / IT Governance)
Vai trò:
Đây là “bộ não” quyết định làm hệ thống gì, ưu tiên cái nào, tiêu chuẩn kiến trúc ra sao.
-
CIO/CTO Office
-
Enterprise Architecture (Business / Application / Data / Technology)
-
IT Governance: chính sách, quy trình, KPI, chuẩn hóa (như bộ QT/KT của anh)
-
IT Finance: ngân sách, TCO, tối ưu chi phí
-
Vendor & Contract Management
💬 Phản biện: Lớp này hiện chưa xuất hiện trong mô hình của anh, nhưng thực tế ở telco/bank là bắt buộc. Nếu không, Dev/Ops sẽ thành “làm thuê theo yêu cầu”, thiếu định hướng dài hạn.
Lớp 1: Sản phẩm & Khai thác nghiệp vụ (Business / Product / Application Owner)
Đang gom “khai thác ứng dụng + hỗ trợ người dùng” vào 1 lớp là đúng, nhưng nên rõ hơn:
-
Product Owner / Application Owner cho từng hệ thống (CBS, OCS, mSale, Internet Banking, Core Banking, LOS…).
-
Business Operation / Nghiệp vụ: thiết kế quy trình nghiệp vụ, chịu KPI doanh thu/chất lượng dịch vụ.
-
User Support L1: Service Desk, Call Center IT, hỗ trợ người dùng cuối.
Ở nhiều bank/telco, lớp này thuộc khối nghiệp vụ/khối kinh doanh, không thuộc khối kỹ thuật, nhưng phải ngồi cùng bàn với Dev/Ops khi thiết kế & vận hành.
Lớp 2: Dev / Change (như anh đang liệt kê – nhưng cần “nâng cấp”)
Những gì liệt kê cho Dev là chuẩn, chỉ nên bổ sung/chuẩn hóa thêm:
-
Business Analyst / System Analyst (theo domain: billing, CRM, risk, core banking…)
-
Solution Architect / Domain Architect
-
Development (Dev): BE, FE, Mobile, Integration, API…
-
QA & Testing: Manual, Automation, Performance, Security Testing (nên là 1 function độc lập, không nằm “chìm” trong Dev)
-
DevOps / Release & Environment Management: CI/CD, môi trường DEV/UAT/PROD, release calendar
-
Training & Handover: đào tạo nghiệp vụ, tài liệu vận hành, PAC/FAC, từ điển lỗi, runbook (như anh đang yêu cầu trong quy trình tiếp nhận hệ thống)
💬 Điểm quan trọng: Ở tổ chức lớn, Dev không chỉ là code, mà là cả chuỗi Change: từ requirement → design → build → test → release → transition to Ops.
Lớp 3: Ops / Run (NOC + Infra Ops + App Ops + SRE)
Đang có 2 nhóm:
-
Khai thác ứng dụng & hỗ trợ người dùng
-
Ops hạ tầng HW/OS/DB/Network/SAN/MW/App/Security
Ở telco/bank, thường chia rõ:
-
NOC / IT Operations Center
-
Giám sát 24/7: Network, System, Application KPI (như Polestar/SmartF ở MobiFone)
-
L1 cho sự cố: tiếp nhận, phân loại, eskalate.
-
-
Infra Ops / Platform Team
-
Server, Storage, SAN, Virtualization/Cloud, Backup, DR
-
Network, Firewall, Load Balancer
-
-
DBA & Middleware Ops
-
Oracle, PostgreSQL, MySQL, SQL Server…
-
WebLogic, Tomcat, K8s, API Gateway…
-
-
Application Ops (L2/L3)
-
Vận hành job, batch, cấu hình tham số ứng dụng
-
Phân tích lỗi nghiệp vụ, làm việc với Dev khi cần fix code
-
Quản lý hồ sơ hệ thống, lịch sử tác động, bảo trì định kỳ
-
-
SRE / Capacity & Performance (trend mới)
-
Đảm bảo SLO/SLA, error budget, tối ưu hiệu năng, capacity planning.
-
👉 Về logic, anh có đầy đủ nội dung, nhưng đang để chung trong 2 lớp “Khai thác” + “Ops”. Nếu tổ chức lại thành NOC – Infra – App Ops – SRE thì:
-
Dễ phân công trách nhiệm (RACI).
-
Ăn khớp với mô hình của bank/telco lớn trên thế giới.
Lớp 4: An toàn thông tin & Rủi ro (tách riêng khỏi Ops)
Hiện đưa “bảo mật” chung vào Ops.
Ở telco/bank lớn, Security là một tuyến phòng thủ riêng, không “nằm chìm” trong đội vận hành:
-
Security Architecture & Engineering: thiết kế security by design, zero-trust, IAM…
-
SOC / Monitoring: SIEM, SOAR, Threat Hunting, Incident Response.
-
Compliance & Risk: ISO 27001, NIST, PCI-DSS (bank), tuân thủ Ngân hàng Nhà nước, Bộ TT&TT…
-
BCP/DR & Resilience: kịch bản DR, diễn tập, đánh giá rủi ro hệ thống.
💬 Phản biện: Nếu bảo mật là “phụ lục” của Ops, rất dễ bị đánh đổi vì KPI uptime, thay vì KPI an toàn. Telco/bank lớn đều tách SOC / Security Office thành 1 nhánh riêng, song song với CIO hoặc CISO.
Lớp 5: Dữ liệu, BI & AI (Data Platform / Analytics)
Với telco/bank, Data là một “business riêng”:
-
Data Platform: DWH, Data Lake, Lakehouse, streaming (Kafka), MDM…
-
BI & Reporting: dashboard điều hành, MIS, regulatory reporting (báo cáo NHNN, Bộ Tài chính…).
-
Advanced Analytics / AI: chấm điểm tín dụng, chống gian lận, phân tích hành vi khách hàng, recommendation, marketing campaign.
-
Data Governance: chất lượng dữ liệu, lineage, phân quyền truy cập, privacy.
Tổ chức này thường là “Khối dữ liệu” tại ngân hàng, hoặc Trung tâm Big Data/AI/CDP tại telco.
3. Gợi ý chỉnh sửa mô hình của anh
Nếu muốn giữ mô hình đơn giản, dễ trình bày với lãnh đạo, gợi ý:
Mô hình 5 lớp rút gọn
-
Govern & Architecture
-
Chiến lược CNTT, kiến trúc tổng thể, quy chế/quy trình, PMO, vendor.
-
-
Business & Product / Application Owner
-
Nghiệp vụ, Product Owner, khai thác ứng dụng, L1 support.
-
-
Change & Dev
-
BA/SA, Solution Arch, Dev, Test, DevOps, Release, Training & Handover.
-
-
Run & Operate (NOC + Infra/App Ops + SRE)
-
NOC, vận hành hạ tầng, DB, middleware, App Ops, capacity/performance.
-
-
Security & Data
-
SOC, Security Engineering, Compliance/Risk, Data Platform, BI/AI.
-
Anh có thể map:
-
Với MobiFone: TT.TCTK, TT CNTT, TT NOC, BU ANM, TT MDS/Big Data…
-
Với ngân hàng: Khối CNTT, Khối Ngân hàng số, Khối Dữ liệu, Khối Quản lý Rủi ro, Trung tâm Vận hành…
4. Kết luận ngắn gọn
-
Mô hình 3 lớp của anh đã đúng về “Dev – Ops – Khai thác”, nhưng:
-
Thiếu lớp chiến lược/kiến trúc & governance,
-
Thiếu lớp security độc lập,
-
Thiếu lớp dữ liệu/BI/AI,
-
PMO & Demand/Portfolio nên được nhìn như một chức năng rõ ràng, không “ẩn” trong Dev/Ops
-
Website không chứa bất kỳ quảng cáo nào, mọi đóng góp để duy trì phát triển cho website (donation) xin vui lòng gửi về STK 90.2142.8888 - Ngân hàng Vietcombank Thăng Long - TRAN VAN BINH
=============================
Nếu bạn không muốn bị AI thay thế và tiết kiệm 3-5 NĂM trên con đường trở thành DBA chuyên nghiệp hay làm chủ Database thì hãy đăng ký ngay KHOÁ HỌC ORACLE DATABASE A-Z ENTERPRISE, được Coaching trực tiếp từ tôi với toàn bộ bí kíp thực chiến, thủ tục, quy trình của gần 20 năm kinh nghiệm (mà bạn sẽ KHÔNG THỂ tìm kiếm trên Internet/Google) từ đó giúp bạn dễ dàng quản trị mọi hệ thống Core tại Việt Nam và trên thế giới, đỗ OCP.
- CÁCH ĐĂNG KÝ: Gõ (.) hoặc để lại số điện thoại hoặc inbox https://m.me/tranvanbinh.vn hoặc Hotline/Zalo 090.29.12.888
- Chi tiết tham khảo:
https://bit.ly/oaz_w
=============================
2 khóa học online qua video giúp bạn nhanh chóng có những kiến thức nền tảng về Linux, Oracle, học mọi nơi, chỉ cần có Internet/4G:
- Oracle cơ bản: https://bit.ly/admin_1200
- Linux: https://bit.ly/linux_1200
=============================
KẾT NỐI VỚI CHUYÊN GIA TRẦN VĂN BÌNH:
📧 Mail: binhoracle@gmail.com
☎️ Mobile/Zalo: 0902912888
👨 Facebook: https://www.facebook.com/BinhOracleMaster
👨 Inbox Messenger: https://m.me/101036604657441 (profile)
👨 Fanpage: https://www.facebook.com/tranvanbinh.vn
👨 Inbox Fanpage: https://m.me/tranvanbinh.vn
👨👩 Group FB: https://www.facebook.com/groups/DBAVietNam
👨 Website: https://www.tranvanbinh.vn
👨 Blogger: https://tranvanbinhmaster.blogspot.com
🎬 Youtube: https://www.youtube.com/@binhguru
👨 Tiktok: https://www.tiktok.com/@binhguru
👨 Linkin: https://www.linkedin.com/in/binhoracle
👨 Twitter: https://twitter.com/binhguru
👨 Podcast: https://www.podbean.com/pu/pbblog-eskre-5f82d6
👨 Địa chỉ: Tòa nhà Sun Square - 21 Lê Đức Thọ - Phường Mỹ Đình 1 - Quận Nam Từ Liêm - TP.Hà Nội
=============================
cơ sở dữ liệu, cơ sở dữ liệu quốc gia, database, AI, trí tuệ nhân tạo, artificial intelligence, machine learning, deep learning, LLM, ChatGPT, DeepSeek, Grok, oracle tutorial, học oracle database, Tự học Oracle, Tài liệu Oracle 12c tiếng Việt, Hướng dẫn sử dụng Oracle Database, Oracle SQL cơ bản, Oracle SQL là gì, Khóa học Oracle Hà Nội, Học chứng chỉ Oracle ở đầu, Khóa học Oracle online,sql tutorial, khóa học pl/sql tutorial, học dba, học dba ở việt nam, khóa học dba, khóa học dba sql, tài liệu học dba oracle, Khóa học Oracle online, học oracle sql, học oracle ở đâu tphcm, học oracle bắt đầu từ đâu, học oracle ở hà nội, oracle database tutorial, oracle database 12c, oracle database là gì, oracle database 11g, oracle download, oracle database 19c/21c/23c/23ai, oracle dba tutorial, oracle tunning, sql tunning , oracle 12c, oracle multitenant, Container Databases (CDB), Pluggable Databases (PDB), oracle cloud, oracle security, oracle fga, audit_trail,oracle RAC, ASM, oracle dataguard, oracle goldengate, mview, oracle exadata, oracle oca, oracle ocp, oracle ocm , oracle weblogic, postgresql tutorial, mysql tutorial, mariadb tutorial, ms sql server tutorial, nosql, mongodb tutorial, oci, cloud, middleware tutorial, docker, k8s, micro service, hoc solaris tutorial, hoc linux tutorial, hoc aix tutorial, unix tutorial, securecrt, xshell, mobaxterm, putty
