Thứ Bảy, 19 tháng 7, 2025

🧱 BÀI 10: LẬP TRÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG (OOP) TRONG PYTHON – class, object, self, kế thừa, đa hình

🎯 1. Tổng quan

Lập trình hướng đối tượng (OOP – Object-Oriented Programming) là phương pháp tư duy và tổ chức chương trình theo mô hình thế giới thật: gồm các đối tượng (object)thuộc tính (attribute)hành vi (method).

📌 Ví dụ đời sống:

  • Xe máymàu, tốc độ, biển số (thuộc tính)

  • Xe máy có thể chạy, phanh, bấm còi (hành vi)

→ OOP giúp:

  • Quản lý chương trình lớn dễ hơn

  • Tái sử dụng mã (kế thừa)

  • Tách biệt phần xử lý (đóng gói)

  • Thay đổi linh hoạt (đa hình)


🧱 2. Từ khóa OOP chính trong Python

Từ khóaÝ nghĩa
classĐịnh nghĩa kiểu đối tượng
objectMột thực thể được tạo ra từ class
__init__Hàm khởi tạo, gọi khi tạo object
selfĐại diện cho chính object đó
methodHàm thuộc class
inheritanceKế thừa
encapsulationĐóng gói
polymorphismĐa hình

🔨 3. Tạo class & object

python
class HocSinh: def __init__(self, ten, tuoi): self.ten = ten self.tuoi = tuoi def gioi_thieu(self): print(f"Tôi tên là {self.ten}, năm nay {self.tuoi} tuổi") # Tạo object hs = HocSinh("Minh", 16) hs.gioi_thieu()

💡 __init__ là constructor, được gọi khi tạo object


📦 4. Thuộc tính & phương thức

a. Thuộc tính (Biến đối tượng)

python
hs.ten # "Minh" hs.tuoi # 16

b. Phương thức (Hàm của đối tượng)

python
hs.gioi_thieu()

🔁 5. Kế thừa (Inheritance)

Một class có thể kế thừa từ class khác → tái sử dụng mã.

python
class Nguoi: def __init__(self, ten): self.ten = ten def chao(self): print(f"Xin chào, tôi là {self.ten}") class GiaoVien(Nguoi): def day(self): print(f"{self.ten} đang dạy học") gv = GiaoVien("Thầy An") gv.chao() # Kế thừa từ Nguoi gv.day()

🎭 6. Đa hình (Polymorphism)

Các class khác nhau có thể có hành vi giống tên nhưng cách làm khác nhau:

python
class Meo: def keu(self): print("Meo meo") class Cho: def keu(self): print("Gâu gâu") for animal in [Meo(), Cho()]: animal.keu()

✅ Dù cùng gọi keu(), nhưng cách kêu khác nhau → gọi là đa hình.


🔐 7. Đóng gói (Encapsulation)

Ẩn chi tiết bên trong class, chỉ cho bên ngoài dùng qua phương thức:

python
class BankAccount: def __init__(self, balance): self.__balance = balance # thuộc tính "riêng tư" def deposit(self, amount): self.__balance += amount def get_balance(self): return self.__balance acc = BankAccount(1000) acc.deposit(500) print(acc.get_balance()) # 1500

⚠️ __balance là biến private, không được truy cập trực tiếp từ ngoài.


🧪 8. Ví dụ thực tế: Quản lý lớp học

python
class HocSinh: def __init__(self, ten, diem): self.ten = ten self.diem = diem def xep_loai(self): if self.diem >= 8: return "Giỏi" elif self.diem >= 6.5: return "Khá" else: return "Trung bình" ds_hs = [ HocSinh("Minh", 8.5), HocSinh("Linh", 6.8), HocSinh("An", 5.5) ] for hs in ds_hs: print(f"{hs.ten}{hs.xep_loai()}")

🧠 9. Mẹo khi học OOP

MẹoGiải thích
Tư duy "đối tượng thật"Bắt đầu bằng ví dụ đời thường: người, xe, sản phẩm
Đặt tên rõ ràngclass NhanVien, class SanPham
Chia trách nhiệmMỗi class lo 1 việc duy nhất
Dùng kế thừa hợp lýTránh lạm dụng, chỉ khi thực sự có quan hệ cha-con

📚 10. Bài tập gợi ý

  1. Tạo class NhanVien có thuộc tính tên, lương, phương thức tinh_thue()

  2. Tạo class HinhTron, HinhChuNhat, TamGiac, mỗi class có hàm dien_tich(), thể hiện tính đa hình

  3. Xây dựng class TaiKhoanNganHang với rut_tien(), nap_tien(), bao_mat()

  4. Viết chương trình quản lý thư viện với class Sach, NguoiMuon


✅ 11. Kết luận

  • OOP là hệ tư duy lập trình hiện đại, dùng trong hầu hết các hệ thống lớn

  • Biết dùng class, object, inheritance, polymorphism giúp bạn làm việc dễ dàng với AI, web, automation, framework

  • Code hướng đối tượng = gọn, dễ mở rộng, dễ bảo trì

=============================
Website không chứa bất kỳ quảng cáo nào, mọi đóng góp để duy trì phát triển cho website (donation) xin vui lòng gửi về STK 90.2142.8888 - Ngân hàng Vietcombank Thăng Long - TRAN VAN BINH
=============================
Nếu bạn không muốn bị AI thay thế và tiết kiệm 3-5 NĂM trên con đường trở thành DBA chuyên nghiệp hay làm chủ Database thì hãy đăng ký ngay KHOÁ HỌC ORACLE DATABASE A-Z ENTERPRISE, được Coaching trực tiếp từ tôi với toàn bộ bí kíp thực chiến, thủ tục, quy trình của gần 20 năm kinh nghiệm (mà bạn sẽ KHÔNG THỂ tìm kiếm trên Internet/Google) từ đó giúp bạn dễ dàng quản trị mọi hệ thống Core tại Việt Nam và trên thế giới, đỗ OCP.
- CÁCH ĐĂNG KÝ: Gõ (.) hoặc để lại số điện thoại hoặc inbox https://m.me/tranvanbinh.vn hoặc Hotline/Zalo 090.29.12.888
- Chi tiết tham khảo:
https://bit.ly/oaz_w
=============================
2 khóa học online qua video giúp bạn nhanh chóng có những kiến thức nền tảng về Linux, Oracle, học mọi nơi, chỉ cần có Internet/4G:
- Oracle cơ bản: https://bit.ly/admin_1200
- Linux: https://bit.ly/linux_1200
=============================
KẾT NỐI VỚI CHUYÊN GIA TRẦN VĂN BÌNH:
📧 Mail: binhoracle@gmail.com
☎️ Mobile/Zalo: 0902912888
👨 Facebook: https://www.facebook.com/BinhOracleMaster
👨 Inbox Messenger: https://m.me/101036604657441 (profile)
👨 Fanpage: https://www.facebook.com/tranvanbinh.vn
👨 Inbox Fanpage: https://m.me/tranvanbinh.vn
👨👩 Group FB: https://www.facebook.com/groups/DBAVietNam
👨 Website: https://www.tranvanbinh.vn
👨 Blogger: https://tranvanbinhmaster.blogspot.com
🎬 Youtube: https://www.youtube.com/@binhguru
👨 Tiktok: https://www.tiktok.com/@binhguru
👨 Linkin: https://www.linkedin.com/in/binhoracle
👨 Twitter: https://twitter.com/binhguru
👨 Podcast: https://www.podbean.com/pu/pbblog-eskre-5f82d6
👨 Địa chỉ: Tòa nhà Sun Square - 21 Lê Đức Thọ - Phường Mỹ Đình 1 - Quận Nam Từ Liêm - TP.Hà Nội

=============================
AI, trí tuệ nhân tạo, artificial intelligence, machine learning, deep learning, LLM, ChatGPT, DeepSeek, Grok, oracle tutorial, học oracle database, Tự học Oracle, Tài liệu Oracle 12c tiếng Việt, Hướng dẫn sử dụng Oracle Database, Oracle SQL cơ bản, Oracle SQL là gì, Khóa học Oracle Hà Nội, Học chứng chỉ Oracle ở đầu, Khóa học Oracle online,sql tutorial, khóa học pl/sql tutorial, học dba, học dba ở việt nam, khóa học dba, khóa học dba sql, tài liệu học dba oracle, Khóa học Oracle online, học oracle sql, học oracle ở đâu tphcm, học oracle bắt đầu từ đâu, học oracle ở hà nội, oracle database tutorial, oracle database 12c, oracle database là gì, oracle database 11g, oracle download, oracle database 19c, oracle dba tutorial, oracle tunning, sql tunning , oracle 12c, oracle multitenant, Container Databases (CDB), Pluggable Databases (PDB), oracle cloud, oracle security, oracle fga, audit_trail,oracle RAC, ASM, oracle dataguard, oracle goldengate, mview, oracle exadata, oracle oca, oracle ocp, oracle ocm , oracle weblogic, postgresql tutorial, mysql tutorial, mariadb tutorial, ms sql server tutorial, nosql, mongodb tutorial, oci, cloud, middleware tutorial, hoc solaris tutorial, hoc linux tutorial, hoc aix tutorial, unix tutorial, securecrt, xshell, mobaxterm, putty

ĐỌC NHIỀU

Trần Văn Bình - Oracle Database Master