Thứ Ba, 8 tháng 12, 2020

Quản trị cơ sở dữ liệu (Database Administrator) và con đường phát triển của DBA

Ngày nay khó có thể tưởng tượng hệ thống IT nào hoạt động mà không có cơ sở dữ liệu (CSDL). Vậy làm thế nào để các cơ sở dữ liệu luôn luôn sẵng sàng và trong trạng thái tốt nhất cho người sử dụng truy cập? Ai là người sẽ đảm bảo việc đó? Với bài viết này bạn sẽ hiểu hơn về việc quản trị cơ sở dữ liệu cùng những vui buồn của nghề này.

Nội dung

  • Người quản trị cơ sở dữ liệu là gì?

  • Những công việc chính của DBA

  • Kiến thức kỹ năng cần có của DBA

  • Muốn theo nghề DBA nên bắt đầu từ đâu?

  • Con đường phát triển sự nghiệp của DBA

  • Các chứng chỉ Database Administrator

  • Lương bổng và cơ hội của DBA

  • Tìm việc DBA ở đâu?

Người quản trị cơ sở dữ liệu là gì?

Người quản trị cơ sở dữ liệu, Database Administrator hay viết tắt là DBA, là người đảm bảo cơ sở dữ liệu luôn sẵng sàng trong trạng thái tốt nhất và được bảo mật. DBA đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong bộ phận IT và rộng hơn, trong các tổ chức, công ty. Các công ty trong mọi lĩnh vực đều cần sự hiện diện của DBA, từ lĩnh vực máy tính, tài chính, ngân hàng, dầu khí, dịch vụ, sản xuất..

Những công việc chính của DBA

Trách nhiệm của một Database Administrator là rất rộng. Bạn phải làm việc với nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến CSDL:

  • Thiết kế, cài đặt, cấu hình và quản trị cơ sở dữ liệu của công ty.

  • Đảm bảo cơ sở dữ liệu hoạt động hiệu quả và không bị lỗi.

  • Lên kế hoạch, theo dõi và phân bổ tài nguyên hợp lý cho CSDL như đĩa, bộ nhớ, mạng…

  • Thay đổi, điều chỉnh cấu trúc database khi có yêu cầu.

  • Quản trị và tối ưu hóa hiệu suất (performance) của CSDL.

  • Đảm bảo CSDL luôn sẵn sàng và toàn vẹn (integrity).

  • Thiết kế, cài đặt, nâng cấp và quản trị database server. Trong nhiều công ty việc quản trị database server được thực hiện bởi team server nhưng việc cũng có thể do DBA đảm trách.

  • Quản trị người sử dụng database.

  • Đảm bảo cơ sở dữ liệu được bảo mật.

  • Sao lưu và khôi phục cơ sở dữ liệu khi cần thiết trong các điều kiện hoạt động bình thường và khi có thảm họa (disaster recovery)

  • Một số DBA tham gia vào việc phân tích và cung cấp các dữ liệu báo cáo cho công ty.

  • Đảm bảo việc sử dụng license là đúng theo những gì đã được cấp phép và thỏa thuận với nhà cung cấp.

Kiến thức kỹ năng cần có của DBA

Để trở có thể đảm nhiệm vị trí DBA bạn cần có những kiến thức và kỹ năng:

  • Có bằng cử nhân hay kỹ sư ngành công nghệ thông tin.

  • Có nền tảng kỹ thuật vững chắc về cấu trúc cơ sở dữ liệu.

  • Có kiến thức và kinh nghiệm quản trị những hệ thống cơ sở dữ liệu mà bạn sẽ làm việc trên đó (Oracle, MS SQL Server, IBM DB2, MySQL, PostgreSQL…)

  • Sử dụng thành thạo ngôn ngữ truy vấn (query language) . SQL (Structured Query Language) là ngôn ngữ truy vấn thông dụng nhất. 

  • Có kiến thức về hệ điều hành, phần cứng và mạng sẽ giúp DBA rất nhiều trong công việc hàng ngày.

  • Hiểu biết về các ứng dụng (application) liên quan đến cơ sở dữ liệu mà bạn quản trị sẽ rất lợi thế.

Ngoài ra, các kỹ năng sau cũng rất quan trọng đối với một DBA:

  • Kỹ năng giao tiếp & làm việc nhóm: công việc của DBA đòi hỏi phải thường xuyên giao tiếp với các đối tượng khác nhau: end users, developers, quản lý, đội dự án… Vì vậy giao tiếp và làm việc nhóm tốt là rất quan trọng đối với DBA. 

  • Kỹ năng phân tích: Là một DBA, bạn cần có khả năng thu thập thông tin, phân tích và ra quyết định nhanh chóng để đảm bảo hệ thống cơ sở dữ liệu được vận hành một cách tối ưu nhất.

  • Chi tiết, cẩn trọng:  Vì bạn làm việc với khối lượng dữ liệu lớn, chỉ cần một sai sót nhỏ cũng có thể gây nên những vấn đề lớn không dễ giải quyết. Cẩn trọng và tỉ mỉ là rất cần thiết đối với một DBA

  • Kỹ năng giải quyết vấn đề (Troubleshooting skills): Bạn cần phải có kỹ năng đáng giá tình huống, vấn đề để có những giải pháp giải quyết nhanh chóng khi làm việc với CSDL.

  • Các kỹ năng mềm khác

Muốn theo nghề DBA nên bắt đầu từ đâu?

Nếu bạn muốn theo đuổi nghề làm DBA mà chưa biết bắt đầu từ đâu thì đây là một số gợi ý cho bạn. Hiển nhiên là bạn phải có nền tảng về CNTT như kỹ sư hay cử nhân về ngành này.

  • Chọn nền tảng công nghệ CSDL mà bạn có thể bắt đầu và theo đuổi: Oracle, Microsoft, DB2.. Nếu bạn đang làm trong một công ty và có sẵn công nghệ và bạn có cơ hội để làm DBA thì công nghệ chọn bạn thay vì ngược lại. Còn nếu bạn không có cơ hội đó và muốn chuyển sang làm DBA thì chọn nền tảng mà bạn nghĩ là có cơ hội để tìm việc và phát triển sau này để bắt đầu học hỏi. Cũng có người chọn vì công nghệ quen thuộc hoặc sở thích. Ví dụ bạn làm Java thì thích Oracle hơn còn làm .NET thì Microsoft có vẻ sẽ được ưu tiên.

  • Chọn ngôn ngữ SQL liên quan công nghệ CSDL để học: một khi đã xác định được bạn chọn Oracl, Microsoft hay bất kỳ CSDL nào khác bạn cần phải học ngôn ngữ SQL liên quan đến công nghệ đó. Nắm vững SQL là điều kiện cần để làm một DBA

  • Học các kiến thức về quản trị CSDL (Dababase Administration): bạn không chỉ cần phải biết SQL mà cần phải biết những kỹ năng kiến thức khác về database administration như giám sát, cài đặt, tạo users, phân quyền, roles, bảo trì, backup & restore, bảo mật… và nhiều kỹ năng khác. Tham dự các khóa học, thi lấy các chứng chỉ về DBA là điều bạn nên làm.

  • Phát triển những kỹ năng cần có cho một DBA: DBA với tích chất công việc của mình thường phải quản lý khối lượng công việc lớn và deadline chặc chẽ. Không có công thức cố định nhưng như đã đề cập bên trên bạn cần phải phát triển cho mình những kỹ năng còn thiếu hoặc chưa phát triển đúng mức:  cẩn trọng, chi tiết, giải quyết vấn đề, kỹ năng ra quyết định, khéo léo, bình tĩnh, dễ dàng tiếp cận kiến thức mới hoặc chấp nhận các thay đổi.

  • Có cái nhìn tổng thể: lời khuyên này có ích khi bạn đã bắt đầu làm một DBA trong một tổ chức. Bạn cần có cái nhìn rộng hơn về công ty, về bức tranh tổng thể về kinh doanh thay vì chỉ gói gọn trong các vấn đề kỹ thuật. Có cái nhìn một bức tranh lớn sẽ giúp bạn biết ưu tiên những việc nào để mang lại giá trị nhiều nhất cho công ty mà bạn làm việc với vai trò là một DBA.

Con đường phát triển sự nghiệp của DBA

Bắt đầu từ một Junior DBA, rồi Senior DBA và bạn có thể phát triển để làm việc ở các vị trí cao hơn như manager, project manager, DBA consultant… Bạn cũng có thể phát triển chuyên sâu với những công nghệ mới về DBA như Oracle DBA Cloud Service…

Các chứng chỉ Database Administrator

Có nhiều khóa đào tạo, tài liệu và chứng chỉ về các CSDL khác nhau. Bạn chọn học và thi chứng chỉ nào là tùy thuộc vào quyết định của bạn hoặc CSDL mà bạn làm việc. Đối với 2 database mà các tổ chức, doanh nghiệp lớn hay dùng là Oracle và Microsoft thì có các chứng chỉ sau bạn có thể tham khảo:

Lương bổng và cơ hội của DBA

Theo khảo sát của một số trang tuyển dụng về IT, mức lương vào khoảng > 1,500 USD cho những người làm việc từ 3-5 năm tại Việt Nam, những người Senior thì tuỳ thoả thuận, nhưng ít nhất 2.500 USD.

Tìm việc DBA ở đâu?

Bạn có thể theo dõi các trang web tuyển dụng về IT, linkin, cộng đồng DBA Việt Nam để được cập nhật thông tin mới nhất về việc làm.


ĐỌC NHIỀU

Trần Văn Bình - Oracle Database Master